بدون وجود یک
سیستم هشداردهنده در ارتباط با مشـکلات کیفـی، در بهتـرین حالـت صـرفاً مسائل
آشکار میتوانند بررسی و رفع شوند و مسائلی که کاملاً آشکار نیستند، در لابلای
مسائل پذیرفته شده دیگر پنهان میمانند. تشخیص و تمایز اینگونه مسایل مهمترین نتیجه
یک برنامه هزینه کیفی اسـت. البته باور این مسئله که ”بهبود
عملکرد کیفیت“ همان ”بهبود هزینه های کیفیت ” مـیباشـد بسـیار مهـم است . در یک
نگرش مثبت، تمامی شواهد نشانگر این هستند که علاقه سازمانها در پذیرش هزینهیابی
کیفیت در حال افزایش است. تعدادی از شرکتها در حـال جسـتجو و جمـعآوری شـواهد
عملـی بـرای هزینه های مرتبط با کیفیت هستند و برخی دیگر در حال ایجاد سیستمهـای
رسـمی هزینـه هـای کیفیـت میباشند.به هر حال سازمانهایی کـه در سـطح جهـانی مطـرح
هسـتند، از هزینـهیـابی کیفیـت بـه عنـوان شاخصی برای اندازهگیری عملکرد خویش بهره
میگیرند. مقاله حاضر به تشریح ویژگیهای
روش فرایند – هزینه و محاسن استفاده از آن در اندازهگیری
کارایی و اثربخشی طرحهای توسعه برای دستیابی به مزیتهای رقابتی میپردازد.

تشدید رقابت
جهانی در صنایع مختلف بر این نکته تأکید میکند که بقا و دوام یـک صـنعت به توانایی
رقابتپذیری آن بستگی دارد و کشورها باید سعی کنند تا با دستیابی بـه آخـرین یافتـه
هـای تکنولوژیکی، کاهش هزینه، قیمت و بهبود کیفیت ،صنعت خود را متحول سازند و با
تمرکزفعالیتهای خود بر روی هر یک از فرایندهای تولید، سهم خود را در بازار فروش
حفظ کنند. در ایـن شـرایط دو استراتژی برای ایجاد و حفظ مزیت رقابتی مورد استفاده
قرار میگیرد: اسـتراتژی اول ایجـاد تمـایزدر کالاها و خدمات نسبت به سایر رقبا (Differentiation (مـیباشـد و اسـتراتژی دوم ایجـاد قیمـت
پایینترنسبت به سایر رقبا با رعایت استاندارد
(Leadership Cost (. در عرصـه رقابـت کنـونی که همه روزه بر پیچیدگی، به
هم وابستگی و سرعت تغییرات افزوده میشود، شرکتهایی میتواننـد بـه حیاتشان ادامه
دهند که محصول با کیفیتی را با قیمت مناسـب و زمـانی کـه مشـتری مـیخواهـد بـه او
عرضه نمایند. تئوریهای نوین مدیریتی در ممالک صنعتی همگی در تلاش بـرای شناسـایی و
حـذف هزینه های مازاد و بدون بازده از طریق بهبود مستمرفرایندها بردیگری پیشی
مـیگیرنـد.

در ایـن میـان
آنچه در مقولـه هزینـه هـا ضـرورت دارد وجـود روشـی نظـاممنـد و سیسـتمی کـارا
جهـت شناسـایی، طبقهبندی، محاسـبه، تجزیـه و تحلیـل و تصـمیمگیـری جهـت بهبـود
فرایندهاسـت کـه همـان سیسـتم هزینه های کیفی میباشد. از جمله موارد کاربرد این
سیستم عبارتند از :
1 – به عنوان
یک پارامتر یا شاخص تجاری در عرصه رقابت
2 – شناسایی
فرصتهای بهبود
3 – کمک در
بودجهبندی سازمان
4 – تخمین
میزان خطرپذیری سرمایه سازمان
5 – طرح ریزی
اقدامات کوتاه مدت و بلندمدت
6 – سنجش
مؤثربودن فعالیتها (Effectivity)
7 – سنجش
کارابودن عملیات (Efficiency)
کاشی گنبد کاشی محراب مساجد